De Amerikaanse president trekt wederom het rapport van zijn eigen CIA in twijfel, ditmaal over de betrokkenheid van de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman (MBS) bij de moord op journalist Jamal Khashoggi. Daarnaast weigert hij om directe sancties op te leggen aan zijn belangrijke bondgenoot in het Midden-Oosten. Hoewel…
Khashoggi’s dood…
De moord op Jamal Khashoggi moet als een geschenk zijn gekomen voor Trump (en Erdogan). Het doodseskader dat de journalist vermoordde is op heterdaad betrapt en dat geeft onder normale moraliteit aanleiding om sancties op te leggen aan het verantwoordelijke Saudische regime. Zo niet onder de moraliteit van Donald Trump. Hij legt om economische redenen geen sancties op. Dit geeft hem de mogelijkheid om druk uit te oefenen op het regime uit Riyad om een lang geuite wens van Donald in vervulling te laten gaan: goedkope olie…en de Saudi’s lijken de zwichten voor de druk. De olieproductie van Saudi-Arabië bevindt zich nabij de bovengrens van de productiecapaciteit; 11 miljoen vaten per dag.
…gecombineerd met de Iraanse sancties…
Op 5 november werden de sancties tegen Iran van kracht. Doel is de Iraanse olie-export uiteindelijk terug te brengen naar nul. In theorie zou het embargo op Iraanse olie de olieprijs fors kunnen opdrijven. Dit zou echter grote economische gevolgen hebben voor economieën die afhankelijk zijn van geïmporteerde olie uit onder meer Iran. Dus zijn er maar liefst 8 landen die uitgezonderd worden van het embargo. En met die uitzonderingen is het opdrijvende effect op de olieprijs verdwenen…
…brengt Donald (en de consument) goedkope olie…
Deze omstandigheden zorgen ervoor dat de olieprijs sinds de dood van Khashoggi met zo’n 33% is gedaald. Dit komt voor de Amerikaanse president op een gunstig moment. De periode tussen Thanksgiving en de kerst is een periode waarin de Amerikanen veel reizen en hun kerstinkopen doen. Een lagere benzineprijs zorgt ervoor dat er meer geld overblijft voor kerstcadeaus. Daarnaast mogen we verwachten dat de inflatie ook beïnvloed wordt door de lagere olieprijs. Dit verlaagt de druk op de FED om de rente te verhogen.
…en heeft grote gevolgen voor Riyad…
De lagere olieprijs is een zeer zwaar gelag voor de Saudi’s, die een olieprijs van minimaal $80,- nodig hebben om een sluitende begroting te hebben. Daarnaast wilt Riyad haar oliemaatschappij naar de beurs brengen. De IPO van Saudi Aramco zou $2 biljoen moeten opleveren, maar met de huidige olieprijs zal die opbrengst een stuk lager uitvallen. Het is dan ook niet onwaarschijnlijk dat die beursgang op een nog langere baan wordt geschoven. Een eerder uitstel werd gevolgd door de arrestaties van de top van het Saudische bedrijfsleven op verdenking van fraude. Pas na de betaling van megaboetes mochten de notabelen hun gedwongen verblijf in een 5-sterren gevangenis beëindigen. Per saldo haalde de staatskas meer dan $100 miljard op met deze actie.
Conclusie
Hoewel de normale moraliteit zou hebben geleid tot sancties tegen MBS en Saudi-Arabië, is de effectiviteit van de politieke druk van Trump om de olieprijs laag te houden veel groter en doeltreffender. Hoewel de onrust op de financiële markten ook een deel van de lagere olieprijs verklaart, is het merendeel toe te schrijven aan de hoge productie van Saudi’s. De amnestie die Trump aan MBS verleende kost Riyad grofweg $330 miljoen per dag in gemiste olieopbrengsten. De rest van de wereld heeft profijt van de lagere olieprijs in de vorm van een hoger vrij besteedbaar inkomen.
Voor beleggers is het effect gemixt. Oliebedrijven en hun leveranciers hebben last van dalende koersen als gevolg van de lagere olieprijs. Portefeuilles van Mercurius Vermogensbeheer hebben nauwelijks positie in oliebedrijven en profiteren daarom van het effect op de consument die meer te besteden heeft in de aanloop naar kerst.